Zalew Koronowski
W latach 1929 – 1932 opracowano wstępny projekt hydroenergetyczny i geologiczny, mający na celu spiętrzenie wód rzeki Brdy. Czas jednak był łaskawy dla rzeki i musiało upłynąć jeszcze prawie 30 lat, nim stary, przedwojenny projekt (po licznych modernizacjach) przegrodził w 1960 roku burzliwe koryto Brdy w Koronowie-Pieczyskach. Cała realizacja budowy Zalewu odbywała się w latach 1956-61. Dzięki temu ludzie otrzymali potrzebną energię z hydroelektrowni, a rzeka wystąpiła z brzegów, pochłaniając okoliczne jeziora i strugi, rozlewając w gigantyczną toń, którą ludzie nazwali Zalewem Koronowskim.
Akwen ten obejmuje obszar ok. 1600 ha, ma kształt wydłużony, jego długość wynosi 36 km, a maksymalna głębokość to przeszło 20 m. Wokół niego rozciągają się: na zachodzie Pojezierze Krajeńskie, na północy Bory Tucholskie, na wschodzie Wysoczyzna Świecka, a na południu Kotlina Toruńsko-Bydgoska. Wobec daleko zaawansowanych procesów przyrodniczej i krajobrazowej symbiozy Zalewu z otaczającym go środowiskiem, po przeszło czterdziestu latach jego istnienia, można go uznać za najbardziej atrakcyjny rekreacyjnie akwen na południowym skraju polskich pojezierzy, w centrum między pojeziernymi krainami Mazur i Pojezierza Pomorskiego. Na uroki tego obszaru wpływa głównie rzeźba doliny Brdy, składająca się z rynien jeziornych, będących efektem wytopienia się brył martwego lodu, a także otoczenie zbiornika przez kompleksy leśne. Zalew Koronowski leży w obrębie Obszaru Chronionego Krajobrazu, łączącego się na północy ze strefą ochronną Tucholskiego Parku Krajobrazowego, na zachodzie z obszarami chronionego krajobrazu dolin rzek Kamionki i Sępolenki, a na południowym zachodzie rynny jezior byszewskich.
Zalew i jego okolice są rajem dla uprawiających turystykę wodną, pieszą i rowerową. Są także rajem dla wędkarzy, myśliwych, ichtiologów, ornitologów, a także grzybiarzy i fotografów. Przede wszystkim jednak Zalew Koronowski jest doskonałym akwenem do uprawiania żeglarstwa, a przy jego brzegach usytuowanych jest wiele przystani i ośrodków wczasowych. Co roku organizowane są tutaj liczne regaty, rejsy i kursy żeglarskie.
Mówiąc o walorach turystycznych Zalewu Koronowskiego nie można także zapominać, że leży on na szlaku Brdy, czyli jednym z najpopularniejszych w Polsce szlaków spływów kajakowych.
Fauna i flora Zalewu Koronowskiego
Zalew Koronowski jest bogaty i różnorodny pod względem zamieszkującego go ptactwa. Na walory zalewu ptaki nie pozostają obojętne i chętnie zasiedlają te tereny. Będąc tu koniecznie zabierzmy ze sobą lornetkę. Występowanie ptaków zależne jest również od pory roku, w jakiej odwiedzamy dane miejsce, mimo to są gatunki, które spotkamy praktycznie o każdej porze na obszarze Zalewu. Bystre oko dostrzec może m.in. cyranki, czaple siwe i kormorany, perkozy i kurki wodne, łabędzie nieme, oraz najrzadziej spotykane płaskonosy, orły bieliki, sowy uszatki oraz puszczyki. Innymi mieszkańcami jeziora są wydry, piżmaki, karczowniki ziemnowodne oraz bobry.
